Historia po 1800 roku
Lata 1750-1800 to niemal bezustanne walki na południu, nade wszystko z Królestwem Kisongo o Kotlinę Zukru. W 1752 roku wojsko cesarskie zostaje wyparte z Zukru. Przez kolejne kilkadziesiąt lat trwają na południu i zachodzie bezustanne walki z muzułmańskimi sułtanatami z Sudanu. Ataki na cesarstwo osłabły dopiero w latach 1820–21, kiedy to północny i środkowy Sudan opanowują wojska tureckiego namiestnika Egiptu, Muhammada Alego (sułtanat Dar Fur stawia opór do 1874), ma miejsce masowy wywóz niewolników a upadek gospodarki spowodowały wyludnienie znacznych obszarów Sudanu. Cesarstwo zachowuje suwerenność ale przeżywa trudności gospodarcze i militarne spowodowane przedłużającymi się wojnami. Kiedy w latach 60. rozpoczyna się dominacja brytyjska (rządy gubernatorów, okupacja wojskowa pod pretekstem zwalczania handlu niewolnikami, zakazanego od 1863, przeciwko której wybucha powstanie (1881–85) pod wodzą Mahdiego z Sudanu), cesarstwo szuka wsparcia w państwach europejskich, szczególnie w Królestwie Włoch.
W 1859 roku cesarz etiopski Teodor II, po skonsolidowaniu swojego państwa i podbiciu okolicznych prowincji jeszcze raz próbuje podporządkować sobie ziemie frydyjskie. Po drodze musi jednak podbić Sułtanat Danhilski. Szybko wygrywa bitwę pod Wazr, które pali i plądruje. Na jego drodze staje wkrótce nowa armia sułtańska wsparta przez oddziały z Półwyspu Arabskiego. Pod Yftą cesarz etiopski wprawdzie ponownie odnosi zwycięstwo, musi się jednak wycofać na skutek wewnętrznej sytuacji we własnym kraju. Osłabiony Sułtanat Danhilski stanie się potem łatwym łupem dla armii frydyjskiej.
W 1880 roku edykt cesarza Jana Gotfryda XX oficjalnie znosi niewolnictwo. Od 1881 r. rozpoczynają się wzmożone kontakty z państwem włoskim. W 1882 roku cesarz Jan Gotfryd XX podpisuje traktat w Saleh ustalający stosunki z tym państwem. Zgadza się również na stacjonowanie w Al Nazir kontyngentu wojsk włoskich. „Współpraca” Cesarstwa Frydyjskiego z Włochami nie jest łatwa, od samego początku nie była oparta na równorzędnych stosunkach. Na początku XX wieku w Afryce są już tylko cztery niepodległe państwa: Etiopia, Liberia, Maroko i Cesarstwo Frydyjskie. Zainteresowaniem państw kolonialnych „cieszy się” na szczęście dla Cesarstwa przede wszystkim Etiopia. Podpisując układ z Włochami cesarz Jan Gotfryd XX nie poddaje państwa pod zwierzchnictwo Włoch (nie ma w traktacie podobnych zapisów), znacznie ogranicza jednak jego suwerenność. Włosi otrzymują zezwolenia i koncesje na swobodny handel i eksploatację surowców. Oficjalnie zarówno Francja, Anglia jak i Niemcy, zainteresowane podziałem Afryki uznają Cesarstwo Frydyjskie za włoską strefę wpływów. W rezultacie doprowadzi to w przyszłości do udziału Cesarstwa w wojnie z Etiopią po stronie Włoch. W 1889 roku dochodzi do dwóch wielkich bitew pod Surd i Tarxis z wojskami Mahdiego. Agresorzy docierają pod Zillah i Surd. Patriarcha Kościoła Celtyjskiego Tytus I Oulne ogłasza świętą wojnę; w Nazdarze koncentrują się tysiące ochotników. Z Włoch i Niemiec docierają na czas dostawy broni oraz kilkunastu doradców wojskowych. Armia cesarska dokonuje pozorowanego ataku w rejonie Tarxis gdzie wiąże znaczne siły mahdystów, główne siły koncentrując w Surd. Najpierw rozbite zostają słabsze siły mahdystów pod Surd a potem okrążona i doszczętnie zniszczona armia pod Tarxis. Bitwa ta rozegrała się 12 kwietnia 1889 roku i jest to obecnie święto narodowe Cesarstwa Frydyjskiego.
Są jednak nie tylko negatywne aspekty sojuszu z Włochami. Cesarz Robert XII Albert el Suf de Visel (1896-1917), który jest sympatykiem nie tylko Włoch ale i Niemiec, unowocześnia system zarządzania państwem, wprowadza reformy wojskowe i gospodarcze (m.in. budowę dróg i linii kolejowych), zezwala na utrzymywanie przedstawicielstw europejskich w stolicy. Korzystając z pomocy militarnej Włochów cesarz podbija i ponownie jednoczy środkową i północną część kraju, likwidując sułtanat Danhilski po 300 latach jego istnienia. Najbardziej odznaczy się tutaj ósma dywizja pustynna pod dowództwem generała Ovebeya el Houf. Niestety podczas wojny dochodzi do wielu zabójstw na tle religijnym. Mają miejsce represje wobec ludności muzułmańskiej i masowe wysiedlenia. W 1907 roku ukazuje się zarządzenie cesarza nakazujące zaprzestanie represji wobec ludności muzułmańskiej a specjalna komisja zostaje powołana do jego przestrzegania.
W 1905 roku armia cesarska opanowuje południowe prowincje, zajmuje Juheę i dociera do Gór Jabar. W 1906 roku ponownie zostaje zajęta Kotlina Zukru. Podpisany rozejm ustala granicę południową określoną szczytami Gór Jabar: Singa, Uba, El Tanda i El Gore. Podboje cesarza Roberta XII ustaliły ostatecznie granice obecnego państwa. Również Robert XIII Boka el Suf de Visel wspiera politykę Włoch w regionie. W wojnie włosko-abisyńskiej w latach 1918-1937 po stronie Włoch uczestniczą łącznie dwie dywizje piechoty i jedna dywizja kawalerii. Między innymi ósma, osławiona cesarska dywizja pustynna. Po klęsce Włoch Brytyjczycy nie puszczą tego płazem. 27 marca 1941 roku forteca Keren zostaje zajęta przez brytyjskie oddziały po zaciekłej obronie sił generała Orlando Lorenziniego. W obronie uczestniczy również wspomniana ósma dywizja. Po poddaniu się Massawy 8 kwietnia, Włosi tracą Erytreę. Brytyjczycy wkraczają na ziemie cesarstwa. Cesarz Robert XIII podpisuje kapitulację i umiera wkrótce po jej podpisaniu. Jego syn, Maxym Leonard I podpisuje traktat pokojowy przyjmujący brytyjskie warunki i przystępuje oficjalnie do wojny przeciwko państwom osi. Ósma dywizja zostaje rozwiązana. W 1942 roku sformowany z wydzielonych jednostek korpus cesarski liczący 8 tysięcy żołnierzy zostaje skierowany w kierunku Tunezji, gdzie bierze udział w walkach na płaskowyżu Djabel-el-Rhar. 18 stycznia 1943 roku korpus ponosi znaczne straty w ludziach w walkach z Niemcami w rejonie przełęczy Faid. W lipcu 1943 roku po upadku Tunisu zostaje odesłany do cesarstwa. Z kampanii tunezyjskiej powraca do kraju 4678 żołnierzy. Maxym Leonard I el Suf de Visel rządzi do roku 1959.
Korpus brytyjski jest obecny w Al Nazir do roku 1964. W 1974, w związku z bardzo złą sytuacją gospodarczą i powtarzającymi się klęskami głodu, dochodzi w Etiopii do puczu wojskowego kierowanego przez Mengystu Hajle Marjama. Komunistyczny reżim wojskowy utrzymuje się u władzy do 1991 dzięki pomocy gospodarczej i militarnej ze strony ZSRR, NRD i Kuby. Od 1974 do 1994 w bazie Al Nazir stacjonują Amerykanie a Cesarstwo otrzymuje od USA pomoc wojskową i finansową. Kontyngent amerykański zostaje wycofany z Cesarstwa pod koniec września 1994 roku. Cesarzowa Walerye Ayla el Suf de Cristo rozprawia się w latach 1974-77 z lewicową partyzantką, której oddziały grasują w Lahorii i Pyzerii. W 1978 roku cesarstwo staje się monarchią konstytucyjną. Rozwija się gospodarka. Powstają kopalnie węgla w Kakafie, Skinh i Sur. W Skinh buduje się dużą elektrownię zasilającą zachodnią część kraju. Zwiększa się wydobycie rud żelaza i powstaje huta stali w Tale. W Danhilii i Belicji odkrywane są złoża ropy naftowej które pokrywają zapotrzebowanie państwa i pozwalają na eksport nadwyżek. Elektrownie opalane ropą naftową buduje się w Cristo i Al Utya, w Samum i Cyncie rozwija się przemysł maszynowy a w Al Raya powstaje wielka petrochemia. Buduje się odsalarnie wody morskiej w Gabor i Ektrze. W 2009 roku PKB Cesarstwa wynosi 37.424 mln USD.
Poczet cesarzy frydyjskich
|
od |
do |
||
|
1119 |
1129 |
Roger I Braine |
|
|
1130 |
1153 |
Filip de Charleville |
|
|
1154 |
1156 |
Roger II "Ślepy" |
|
|
1157 |
1170 |
Robert de Beaumont |
|
|
1171 |
1191 |
Gotfryd I de Vermandois |
|
|
1192 |
1199 |
Jaksa de Visel |
|
|
1200 |
1219 |
Gotfryd II de Roche en-Ardenne |
|
|
1220 |
1227 |
Albert de Avion Visel |
|
|
1228 |
1240 |
Jaksa II de Visel (Skała) |
|
|
1241 |
1241 |
Roger III el Suf |
|
|
1242 |
1262 |
Salim Roger IV el Suf de Eghezee |
|
|
1263 |
1267 |
Mehdijd Roger V el Suf de Avion Visel |
|
|
1268 |
1274 |
Akmed Gotfryd III el Suf el Visel |
|
|
1275 |
1284 |
Janus Ali el Suf de Visel |
|
|
1285 |
1305 |
Ali Jaksa III Janus el Suf |
|
|
1306 |
1327 |
Ali Jaksa IV Janus II de Visel |
|
|
1328 |
1350 |
Ali Jaksa V Janus III de Visel (Okrutny) |
|
|
1351 |
1356 |
Janus IV el Suf de Visel |
|
|
1357 |
1372 |
Roger IV Salim el Suf de Visel |
|
|
1373 |
1411 |
Akmed Gotfryd IV el Suf el Visel (Wielki) |
|
|
1412 |
1428 |
Gotfryda J. de Visel |
|
|
1429 |
1444 |
Jaksa VI de Visel |
|
|
1445 |
1449 |
Robert VII el Suf de Visel |
|
|
1450 |
1466 |
Janus Jaksa Ali el Suf de Visel |
|
|
1467 |
1487 |
Roger Gotfryd el Suf de Visel |
|
|
1498 |
1512 |
Albert de Visel el Suf |
|
|
1513 |
1535 |
Mehdijd II Ali el Suf de Visel (Złoty) |
|
|
1536 |
1550 |
Ali Asmed el Suf |
|
|
1551 |
1578 |
Jaksa VIII el Suf de Visel |
|
|
1579 |
1588 |
Robert IX el Suf de Visel |
|
|
1589 |
1603 |
Gotfryd VI el Suf de Visel |
|
|
1604 |
1627 |
Jaksa Salim Ali el Suf de Visel |
|
|
1628 |
1634 |
Jakub Jaksa el Suf de Visel |
|
|
1635 |
1654 |
Ali Jaksa III Roer el Suf de Visel |
|
|
1655 |
1670 |
Ali Jaksa V Roger el Suf de Visel |
|
|
1671 |
1674 |
Michael Ali Jaksa el Suf de Visel |
|
|
1675 |
1679 |
Masmud Jaksa el Suf de Visel |
|
|
1680 |
1703 |
Ali Jaksa VIII el Suf de Visel |
|
|
1704 |
1712 |
Gotfryd Jaksa el Suf de Visel |
|
|
1713 |
1722 |
Roger X Ali Jaksa el Suf de Visel |
|
|
1723 |
1732 |
Jaksa Ali Jaksa el Suf de Visel |
|
|
1733 |
1752 |
Alisa Jaksa XII el Suf de Visel |
|
|
1753 |
1788 |
Karol Jaksa Ali el Suf de Visel |
|
|
1789 |
1800 |
Albert Ahmed Ali Jaksa el Suf de Visel |
|
|
1801 |
1823 |
Sybilla Faria Ala el Suf de Visel |
|
|
1824 |
1840 |
Ali Qubarr Jaksa el Suf de Visel |
|
|
1841 |
1863 |
Roger XVII Albert el Suf de Vise |
|
|
1864 |
1895 |
Roger XVIII Albert el Suf de Vise |
|
|
1896 |
1917 |
Robert XII Albert el Suf de Visel |
|
|
1918 |
1941 |
Robert XIII Boka el Suf de Visel |
|
|
1942 |
1959 |
Maxym Leonard I el Suf de Visel |
|
|
1960 |
1969 |
Gabral Robert XIV el Suf de Visel |
|
|
1970 |
1998 |
Walerye Ayla el Suf de Cristo Visel |
|
|
1999 |
Jan Stanislavus Boer I el Suf de Cristo Visel |